Çelik Borular

Borular esas itibariyle dikişli ve dikişsiz olarak imal edilir. Çeşitli boru malzemeleri hakkında bilgiler aşağıdadır.
 

Bunlar alaşımsız ve düşük alaşımlı çeliklerden imal edilir. Depolarda, aparatlarda ve sıvı iletim borularında kullanılır. Bunlar:

1. Ticari kalitede genel işlerde,
2. Kalite şartlarını ihtiva eden borular halinde,
3. Kalite şartlarını ihtiva eden ve özel muayeneli borular halinde üç kalitededir.

Ticari kalite için Fe 33-1, Fe 37-1 ve Fe 42-1 çelikleri, diğer kaliteler için Fe 34-2, Fe 37-2,4e 42-2 ve Fe 52-3 çelikleri kullanılır. Borularda müsaade edilen sıcaklık seviyelerine ve işletme basınçlarına ait oldukları standartlarına bakarak kullanma esasları tespit edilmelidir. 
 

Bunlarda dikişli borular gibi ayni maksatlar için kullanılır ve gene Alman normuna göre üç kalitededir. 

1. Ticari kalite için St 00 
2. Kalite şartlı borular için St 45, St 55 ve St 52 
3. Kalite şartlı ve özel muayeneli borular için St 35.4, St 45.4, St 55.4 ve St 52.4 çelikler kullanılır. 

Bu borular içinde işletme sıcaklığı ve aşırı basınç değerleri ait oldukları normlardan alınmalıdır. Her iki ana gruptan özel bir durum gösteren borular hassas borular olarak ifade edilir. 

Önerilen Makale: Çelik boru malzemeler ve uygulamaları hakkında detaylı bilgi almak için çelik konstrüksiyon boruları nedir sayfamızı ziyaret etmenizi tavsiye ederiz.
 

St 35, St 45, St 55, St 55 ve St 35.2, St 45.2, St 55.2, St 52.2 çeliklerinden yapılır. Bunlar Alman normunda: 

A. Belirli bir kalite şartını öngörmeyen 
B. Özel kalite şartını öngören 
C. Ekstra özel kalite şartını ön gören borular halinde gruplanmıştır. 

Çelikler soğuk çekilmiş veya soğuk haddelenmiş haldedir ve yüzeyleri özel durumdadır. 

A. grubu için St 35, St 45 ila 
B. grubu için St.35.2. St 45.2 gibi çelikler ve C grubu bilhassa çok özel şartları gerektiren ve bilhassa aşağıda belirtilen yerlerde kullanılır. 

1. 160 kp/mma den fazla basınçta çalışacak borular 
2. Semente veya ıslak edilecek yerlerde 
3. Kazanlarda ve aparatlarda özel hallerde 
4. Özel ışıl işlem muamelelerine tabi tutulması icap eden yerlerde 
5. Profil borular, uçak boruları vs. 
6. Taşlanmış borular (ön taşlanmış, hassas taşlanmış) 
7. Alıştırılmış borular, teleskop boruları 
8. Dış çapları 4 mm den aşağı veya 1200 mut den fazla olan ve iç çapı toleranslandırılmış borular. 
 

Bu borularda da hususiyetler dikişsiz hassas borularda olduğu gibidir. 

Ancak A kalitesinde St 34-2. St 37-2, St 42-2, St 52-3 ve B kalitesinde St 34-2.2, St 37-2.2, St 42-2.2, St 52-3.2 ve C kalitesinde özel kullanma maksatlarına göre çelikler kullanılır. 
 

Bu maksatlar için çelikler Siemens-Martin ocaklarında veya oksijen üfleme yolu ile imal edilirler. Dinlendirilmemiş veya dinlendirilmiş veya özel dinlendirilmiş haldedirler. Sorular dikişli veya dikişsiz olabilirler. 

Isıya Dayanıklı Çelik Borular

Bunlar yüksek ısılarda (buhar kazanları, aparat vs. de) çalışacak borular içindir. Malzeme eğmeye, yaymağa, kordonlamaya, kaynağa elverişlidir. Bu çeliklerde statik sürekli mukavemet ve zaman mukavemet değerleri de önemlidir.